Đèn năng lượng mặt trời bao lâu cần thay pin NLMT và pin lưu trữ

Đèn năng lượng mặt trời với nhiều ưu điểm về tính tiết kiệm điện, thân thiện môi trường và dễ lắp đặt đang là một trong những giải pháp chiếu sáng ngoài trời được nhiều người quan tâm. Bao gồm cả những dự án công cộng cho tới các công trình sân vườn dân dụng. Tuy nhiên, đèn năng lượng mặt trời sau vài năm sử dụng sẽ thường xảy ra một số tình trạng như: Đèn sáng yếu, đèn nhanh tắt, đèn sáng chập chờn,…Đây là lúc bạn cần quan tâm tới thời gian thay pin NLMT và pin lưu trữ của đèn. Đây là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả chiếu sáng, chi phí bảo trì cũng như độ bền tổng thể của đèn NLMT.

Trong nội dung dưới đây, hãy cùng Đèn Hoàng Gia tìm hiểu chi tiết về các loại pin năng lượng mặt trời và trả lời câu hỏi khi nào cần thay thế pin năng lượng mặt trời nhé!

Đèn NLMT là gì? Các bộ phận cấu tạo của đèn NLMT

Đèn năng lượng mặt trời (NLMT) là loại đèn hoạt động bằng năng lượng mặt trời. Đèn không cần kết nối với điện lưới. Ban ngày, đèn sử dụng tấm pin mặt trời để hấp thụ ánh sáng và sạc vào pin lưu trữ (pin tích điện). Ban đêm sẽ tự động phát sáng nhờ nguồn điện đã tích trữ trong pin.

Các bộ phận cấu tạo chính của đèn NLMT gồm có:

• Tấm pin năng lượng mặt trời (Solar Panel)
• Pin lưu trữ (Pin sạc / Ắc quy)
• Bóng đèn LED
• Bộ điều khiển thông minh (Controller)
• Cảm biến & điều khiển (tùy loại): Tự động bật đèn khi trời tối.

Tuổi thọ của đèn năng lượng mặt trời

Tuổi thọ của đèn năng lượng mặt trời phụ thuộc vào từng bộ phận cấu tạo, chất lượng linh kiện, và điều kiện sử dụng thực tế. Tuy nhiên, có 3 bộ phận ảnh hưởng trực tiếp tới tuổi thọ của đèn là:

• Tuổi thọ đèn LED (Chip LED)
• Tuổi thọ pin NLMT
• Tuổi thọ pin lưu trữ

Bộ phận	Tuổi thọ trung bình	Ghi chú
Tấm pin mặt trời	15 – 25 năm	Loại monocrystalline thường bền hơn
Pin lưu trữ	2 – 8 năm	Phụ thuộc vào loại pin, số lần sạc/xả, và nhiệt độ môi trường
Chip LED	30.000 – 50.000 giờ (~8 – 12 năm)	Rất tiết kiệm điện, ít hỏng

Tuổi thọ trung bình thực tế của một bộ đèn năng lượng mặt trời tốt:

• Tổng thể bộ đèn: 5 – 10 năm nếu là hàng chất lượng cao.
• Sau khoảng 3 – 5 năm, thường chỉ cần thay pin lưu trữ, các bộ phận khác vẫn sử dụng tốt.

Tìm hiểu về các loại pin của đèn năng lượng mặt trời

• Trong hệ thống đèn năng lượng mặt trời, tấm pin năng lượng mặt trời và pin lưu trữ là hai thành phần cốt lõi quyết định hiệu suất hoạt động và độ bền của đèn. Tấm pin năng lượng mặt trời có nhiệm vụ thu ánh sáng mặt trời và chuyển đổi thành điện năng, trong khi pin lưu trữ giữ vai trò lưu trữ điện để sử dụng khi trời tối hoặc thiếu ánh sáng.

Hiện nay, có nhiều loại tấm pin mặt trời khác nhau như monocrystalline (đơn tinh thể) và polycrystalline (đa tinh thể), mỗi loại có mức hiệu suất chuyển đổi và độ bền khác nhau. Tương tự, pin lưu trữ cũng rất đa dạng với các loại phổ biến như pin lithium-ion, pin LiFePO4, hoặc ắc quy chì-axit, mỗi loại phù hợp với từng nhu cầu sử dụng và điều kiện môi trường cụ thể.

Trên thực tế, khi nhắc đến pin của đèn năng lượng mặt trời, nhiều người thường có sự nhầm lẫn giữa 2 loại pin này. Vì thế, việc hiểu rõ từng loại tấm pin NLMT và pin lưu trữ sẽ giúp bạn lựa chọn được loại đèn NLMT phù hợp. Nhờ đó đảm bảo khả năng chiếu sáng ổn định, tiết kiệm chi phí và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Dưới đây là thông tin chi tiết về các loại pin của đèn NLMT phổ biến nhất hiện nay.

#1. Tấm pin năng lượng mặt trời (Solar Panel)

Tấm pin năng lượng mặt trời có nhiệm vụ thu ánh sáng mặt trời và chuyển đổi năng lượng ánh sáng thành điện năng (dòng điện một chiều – DC) để sạc vào pin lưu trữ. Tấm pin gồm nhiều cell quang điện (solar cells) được làm từ silicon bán dẫn. Khi ánh sáng mặt trời chiếu vào, các electron trong cell bị kích thích và tạo ra dòng điện.

Các loại tấm pin năng lượng mặt trời (Solar Panel):

Loại tấm pin	Hiệu suất	Đặc điểm
Monocrystalline	Cao (~20–23%)	Màu đen, hiệu suất cao, hoạt động tốt cả khi trời âm u
Polycrystalline	Trung bình (~15–18%)	Màu xanh dương, giá rẻ hơn nhưng hiệu suất thấp hơn
Amorphous (film)	Thấp (~10%)	Mỏng, nhẹ, linh hoạt, nhưng hiệu suất thấp nhất

*** Tuổi thọ của các tấm pin NLMT có thể kéo dài từ 20 – 25 năm, thậm chí có thể lên tới 30 năm với sản phẩm chất lượng cao.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của tấm pin năng lượng mặt trời:

• Điều kiện thời tiết và môi trường:
  • Nhiệt độ quá cao: Làm giảm hiệu suất chuyển đổi điện và gây lão hóa nhanh các linh kiện.
  • Độ ẩm cao hoặc mưa nhiều: Có thể gây ẩm mạch điện, ảnh hưởng đến độ bền nếu pin không được bảo vệ tốt.
  • Sương muối / khí hậu ven biển: Tạo môi trường ăn mòn, đặc biệt nếu khung pin không phải loại chống gỉ.
• Bụi bẩn, lá cây, phân chim,…: Che khuất bề mặt tấm pin làm giảm hiệu suất hấp thụ ánh sáng khiến đèn không đủ điện để hoạt động. Bụi bẩn tích tụ lâu ngày cũng có thể gây ăn mòn bề mặt kính nếu không vệ sinh định kỳ.
• Chất lượng sản xuất và vật liệu cấu tạo: Nếu hàng kém chất lượng dễ hỏng, nứt vỡ, xuống cấp nhanh chóng chỉ sau vài năm.
• Cách lắp đặt: Góc nghiêng không phù hợp sẽ làm giảm hiệu quả hấp thụ ánh nắng. Hoặc lắp đặt nơi râm mát hoặc thường bị che bóng bởi cây, tường, mái hiên…sẽ khiến pin không sạc đủ khiến tấm pin hoạt động kém, tuổi thọ giảm.
• Khả năng tản nhiệt và thông gió: Tấm pin khi hoạt động có thể nóng lên, nếu mặt sau không thoát nhiệt tốt sẽ làm tăng nhiệt độ vận hành, từ đó ảnh hưởng đến tuổi thọ của các cell.
• Sự suy giảm tự nhiên (Degradation rate): Theo thời gian, hiệu suất chuyển đổi điện của pin sẽ giảm dần. Tỷ lệ suy giảm trung bình:
  • Monocrystalline: ~0.3–0.5%/năm
  • Polycrystalline: ~0.5–0.8%/năm

#2. Pin lưu trữ (Battery Storage) đèn NLMT

Pin lưu trữ có nhiệm vụ lưu giữ điện năng do tấm pin NLMT tạo ra vào ban ngày để cung cấp điện cho đèn vào ban đêm hoặc khi không có ánh sáng mặt trời. Hiện nay, pin lưu trữ của đèn năng lượng mặt trời có nhiều công nghệ khác nhau, tuổi thọ trung bình phổ biến là:

Loại pin	Tuổi thọ trung bình	Đặc điểm
Lithium-ion	5 – 10 năm (~2.000 – 4.000 chu kỳ)	Nhẹ, hiệu suất cao, sạc nhanh. Phổ biến nhất hiện nay.
LiFePO4	8 – 12 năm (~3.000 – 6.000 chu kỳ)	Tuổi thọ cao, ổn định, an toàn, ít chai pin. Được đánh giá là bền nhất hiện nay.
NiMH	3 – 5 năm	Dung lượng nhỏ, thường dùng cho đèn sân vườn mini hoặc đèn trang trí.
Chì-axit	2 – 5 năm	Giá thành rẻ, dễ thay thế, nhưng trọng lượng nặng và tuổi thọ ngắn.

Theo số liệu thực tế từ báo cáo của NREL (National Renewable Energy Laboratory – Mỹ) năm 2023:

• Pin lithium-ion: Có thể giữ trên 80% dung lượng sau 10 năm nếu được sử dụng và bảo trì đúng cách.
• Pin chì-axit: Hiệu suất thường giảm xuống chỉ còn 50–60% sau 5 năm nếu không được duy trì và bảo dưỡng định kỳ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ pin lưu trữ:

Tuổi thọ của pin không chỉ phụ thuộc vào loại công nghệ, mà còn chịu tác động của nhiều yếu tố:

• Số chu kỳ nạp/xả: Mỗi loại pin được thiết kế với một số lượng chu kỳ sạc/xả nhất định. Pin chất lượng cao sẽ chịu được số chu kỳ nhiều hơn, lâu chai hơn.
• Mức độ xả sâu (Depth of Discharge – DoD): Pin cho phép xả sâu thường có tuổi thọ tốt hơn. Tuy nhiên, việc xả quá sâu thường xuyên (với loại pin không thiết kế cho việc đó) có thể rút ngắn tuổi thọ.
• Nhiệt độ và môi trường sử dụng: Pin hoạt động trong môi trường nhiệt độ ổn định sẽ bền hơn. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng xấu đến tuổi thọ pin.
• Chế độ bảo dưỡng và quản lý năng lượng: Hệ thống có bộ điều khiển thông minh, bảo vệ quá sạc hoặc xả cạn sẽ giúp kéo dài tuổi thọ pin đáng kể.

Đèn năng lượng mặt trời bao lâu cần thay pin?

Trong quá trình sử dụng đèn năng lượng mặt trời, pin lưu trữ là bộ phận cần thay sớm nhất. Vì nó có tuổi thọ ngắn hơn các bộ phận khác. Trong khi tấm pin mặt trời có thể dùng tới 10–25 năm mới cần thay, thì pin lưu trữ thường chỉ dùng được 2 – 12 năm.

#1. Khi nào cần thay pin lưu trữ của đèn năng lượng mặt trời

Pin lưu trữ của đèn năng lượng mặt trời cần thay thế khi hết tuổi thọ. Trung bình như sau:

• Pin Lithium-ion: 5 – 10 năm (tương đương 2.000 – 4.000 chu kỳ sạc/xả).
• Pin LiFePO4: 8 – 12 năm (3.000 – 6.000 chu kỳ), được đánh giá là bền nhất hiện nay.
• Pin NiMH: 3 – 5 năm, thường có dung lượng nhỏ, sử dụng trong đèn sân vườn.
• Pin chì-axit: 2 – 5 năm, tuổi thọ ngắn nhưng chi phí đầu tư ban đầu thấp.

Các dấu hiệu pin lưu trữ cần thay:

• Đèn chỉ sáng vài tiếng (thay vì cả đêm như trước).
• Đèn sáng yếu dù ban ngày nắng to.
• Đèn không sáng hoặc sáng chập chờn.
• Pin bị phồng, rỉ nước, hoặc phát nhiệt bất thường.

Tóm lại, Pin lưu trữ là bộ phận hao mòn nhanh nhất và cần thay thế đầu tiên trong vòng đời của đèn năng lượng mặt trời. Bởi vậy, khi đèn hoạt động kém dù tấm pin mặt trời vẫn tốt, hãy kiểm tra pin lưu trữ đầu tiên.

#2. Khi nào cần thay tấm pin Panel của đèn năng lượng mặt trời

Tấm pin NLMT thường có tuổi thọ 10-25 năm. Tuy nhiên, với đèn năng lượng mặt trời dân dụng (đèn sân vườn, đèn đường, đèn trang trí), tấm pin panel thường nhỏ và có chất lượng không cao bằng loại công suất lớn nên thời gian sử dụng ngắn hơn, khoảng 8 – 12 năm. Bạn nên cân nhắc thay tấm panel khi xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Đèn sạc kém, nhanh hết pin: Ban ngày có nắng tốt nhưng pin vẫn nạp không đủ. Thời gian chiếu sáng giảm rõ rệt (chỉ còn 2–3 tiếng thay vì 6–8 tiếng).
• Bề mặt tấm pin bị hư hại
  • Bị nứt, vỡ do va đập hoặc mưa đá.
  • Bề mặt bị ố vàng, bong tróc lớp phủ chống phản xạ.
  • Có hiện tượng ẩm nước, rỉ sét ở các mối nối.
• Hiệu suất sụt giảm theo thời gian
  • Sau 5 năm, tấm pin thường mất 10–15% hiệu suất.
  • Sau 10 năm, hiệu suất chỉ còn 70–80%. Nếu ánh sáng đèn yếu rõ rệt dù pin lưu trữ còn tốt, nguyên nhân có thể từ tấm panel.
• Mạch điện kết nối hỏng: Bộ điều khiển sạc không nhận đủ điện áp từ panel.

Tóm lại: Tấm pin panel của đèn năng lượng mặt trời thường cần thay sau 8–12 năm hoặc sớm hơn nếu bị hư hại vật lý, giảm hiệu suất nặng.

Cách thay pin lưu trữ của đèn năng lượng mặt trời

Pin lưu trữ của đèn năng lượng mặt trời hoàn toàn có thể tự thay khi cần thiết. Cách làm đơn giản như sau:

• Bước 1: Xác định đúng loại pin và dung lượng phù hợp với đèn của bạn.
• Bước 2: Tắt nguồn điện, tháo đèn xuống
• Bước 3: Dùng tua-vit tháo lắp để lấy pin lưu trữ cần thay ra. Pin thường nằm trong khoang riêng, gắn vào bo mạch qua:
  • Jack cắm (rút ra được).
  • Hoặc hàn trực tiếp vào mạch (cần hàn lại nếu thay).
• Bước 4: Thay pin mới vào vị trí pin cũ. Đảm bảo lắp đúng chiều cực dương (+) và cực âm (-) theo hướng dẫn hoặc ký hiệu trên pin. Trước khi lắp lại nắp, thử bật đèn:
  • Nếu đèn sáng thì pin mới hoạt động tốt.
  • Nếu không sáng thì hãy kiểm tra lại dây, cực pin, hoặc bo mạch.
• Bước 5: Đóng nắp hộp pin và vặn chặt lại các ốc vít.  Lắp đèn trở lại vị trĩ cũ.

*** Lưu ý quan trọng: Bạn chỉ nên tự thay pin lưu trữ cho đèn năng lượng mặt trời khi đèn đã quá thời hạn bảo hành. Nếu đèn còn trong thời gian bảo hành thì không nên tự thay. Hãy liên hệ với nơi bán hàng để được hỗ trợ tốt nhất.

Mẹo giúp bạn tăng tuổi thọ pin của đèn năng lượng mặt trời

Tuổi thọ pin là yếu tố quyết định độ bền và hiệu quả của đèn năng lượng mặt trời. Dưới đây là những mẹo hữu ích giúp tăng tuổi thọ pin mà bạn có thể áp dụng:

• Lắp đặt đúng vị trí
  • Đặt tấm pin ở nơi có ánh nắng trực tiếp 6–8 tiếng/ngày.
  • Tránh bị che khuất bởi cây cối, mái hiên hoặc vật cản.
  • Góc nghiêng panel nên điều chỉnh theo mùa (15–30°) để hấp thụ ánh sáng tốt hơn.
• Vệ sinh định kỳ
  • 1–2 tháng/lần, lau sạch bụi bẩn, lá cây, phân chim bám trên tấm pin.
  • Dùng khăn mềm và nước sạch, không dùng hóa chất ăn mòn.
  • Giữ tấm panel trong suốt, giúp sạc đầy pin nhanh hơn.
• Tránh để pin xả kiệt thường xuyên
  • Nếu pin thường xuyên cạn sạch điện (0%), tuổi thọ sẽ giảm nhanh.
  • Nên dùng bộ điều khiển sạc (controller) để bảo vệ quá trình nạp – xả.
• Bảo vệ pin khỏi nhiệt độ và độ ẩm cao
  • Không để đèn ở nơi quá nóng (gần mái tôn nóng, tường hấp nhiệt).
  • Tránh nước mưa ngấm trực tiếp vào hộp pin, gây chập mạch hoặc oxy hóa.
• Sạc duy trì khi ít sử dụng
  • Nếu bạn không dùng đèn trong thời gian dài, hãy đặt panel ở nơi có nắng để pin vẫn được nạp định kỳ.
  • Tránh để pin lưu trữ xả kiệt lâu ngày vì sẽ làm pin chết hẳn.
• Sử dụng pin chất lượng
  • Chọn pin Lithium hoặc LiFePO4 thay vì pin chì-axit rẻ tiền.
  • Pin chất lượng cao giúp sạc nhanh, ít chai và có tuổi thọ gấp 2–3 lần.
• Kiểm tra định kỳ
  • Quan sát ánh sáng ban đêm: nếu đèn yếu hoặc nhanh hết pin, cần kiểm tra sớm.
  • Nếu pin phồng, rò rỉ hay có mùi lạ, nên thay ngay để tránh nguy hiểm.

Kết luận!

Đèn năng lượng mặt trời ngày càng trở lên phổ biến. Với những nội dung chia sẻ trên đây hy vọng đã mang tới những thông tin hữu ích về tuổi thọ cũng như những dấu hiệu cần biết đâu là thời điểm cần thiết phải thay pin lưu trữ và tấm pin Solar Panel cho đèn năng lượng mặt trời,

Hiện nay, tại Đèn Hoàng Gia chúng tôi phân phối rất nhiều loại đèn năng lượng mặt trời chất lượng cao, giá thành hợp lý. Mang tới những giải pháp chiếu sáng lý tưởng cho công trình của bạn. Để được tư vấn nhiều hơn về các sản phẩm đèn năng lượng mặt trời nói riêng và các giải pháp chiếu sáng ngoài trời cũng như trong nhà nói chung, hãy liên hệ với chúng tôi theo số Hotline dưới đây. Đỗi ngũ tư vấn viên của chúng tôi luôn sẵn sàng hộ trợ bạn tận tâm nhất!